AB üyesi 27 ülkenin güç bakanları, Avrupa’daki güç krizine karşı alınacak tedbirleri görüşmek üzere Lüksemburg’da bir ortaya geldi.

Toplantı bitiminde açıklamalarda bulunan AB Devir Lideri Çekya’nın Sanayi ve Ticaret Bakanı Jozef Sikela, “Gaza tavan fiyat uygulanması ve TTF’deki (Avrupa gaz piyasası) düzeltme sistemini görüştük. Bu sistem hakkında epeyce farklı görüşlerimiz var.” değerlendirmesinde bulundu.

Sikela, gaz fiyatını sınırlamanın, piyasadan gaz tedarik edilmesini olumsuz etkilememesi gerektiğini vurguladı.

Komisyonun, geçen hafta yüksek güç fiyatlarını düşürmeye yönelik üçüncü acil durum tedbir paketini sunduğunu hatırlatan Sikela, AB önderlerinin, Komiteye elektrik üretimi için gaz fiyatının sonlandırılması da dahil olmak üzere daha fazla adım atması davetinde bulunduğunu belirtti.

Jozef Sikela, güç bakanlarının paketin temel ögelerini belirlemek üzere “genel bir tartışma” gerçekleştirdiklerine işaret etti.

“Bakanlar, ortak gaz alımına odaklanmamız gerektiği konusunda anlaştılar” diyen Sikela, üye ülkelerin, elektrik ve gaza dinamik fiyat üst sonu getirilmesine de geniş ölçüde dayanak verdiklerini söz etti.

Bu fiyat üst hududunun bilhassa panik durumunda piyasalarda çok artışları önleyeceğini söyleyen Sikela, paketin kabul edilmesi için güç bakanlarını 24 Kasım’da inanılmaz toplantıya çağırdığını vurguladı.

İspanya ve Portekiz’de uygulanan ve elektrik üretiminde kullanılan gazın fiyatını sınırlayan “İber Yarımadası modeli” konusunda Sikela, “Tartışmamızı daha ileriye taşıyabilmek için somut bir Komite teklifine gereksinimimiz var.” dedi.

Yapıların güç performansı yükseltilecek

Sikela, toplantıda yapıların güç performansları konusunu da ele aldıklarına dikkati çekerek, Avrupa’da gücün yüzde 40’ının yapıların ısınması ve aydınlatılması üzere alanlarda tüketilmekte olduğunu anlattı.

Binaların ortalama güç performansının iyileştirilmesinin uzun periyotta çok yararları olduğuna işaret eden Sikela, bu hususta bakanların bir uzlaşı sağladıklarını, düzenlemeyi, Avrupa Parlamentosu (AP) ile müzakereye başlayacaklarını aktardı.

Öte yandan, uzlaşıya nazaran, 2030’dan itibaren bütün yeni binaların ziyanlı gaz salmayacak biçimde sıfır emisyonlu olması, mevcut binaların da 2050 yılına kadar emisyonsuz hale getirilmesi öngörülüyor.

Detaylı görüşmeler yapılıyor

AB Komitesi Güçten Sorumlu Üyesi Kadri Simson da “Enerji önlemleri konusunda nasıl ilerleyeceğimizi ayrıntılı biçimde görüştük.” diye konuştu.

Simson, son güç paketinin, bir sonraki bakanlar toplantısına kadar onaylanmaya hazır hale gelmesini beklediğini tabir etti.

Bakanların, ortak gaz alımını güçlü biçimde desteklediklerini söyleyen Simson, bunun kabul edilmesi halinde gelecek yıl depolardaki gazın en az yüzde 15’inin ortak biçimde tedarik edileceğini anlattı.

Yüksek gaz fiyatları konusunu da görüştüklerini belirten Simson, Avrupa gaz piyasası olan TTF’de çabucak kullanılabilecek bir dinamik üst hudut oluşturmayı teklif ettiklerini, bu teklifin ayrıntıları üzerinde çalışacaklarını kaydetti.

Simson, “Elektrik üretimi için gaz kullanımına ait üst sonu maliyet ve yarar tahlili de dahil olmak üzere ayrıyeten inceleyeceğiz.” sözünü kullandı.

Ukrayna elektrik altyapısına dayanak çağrısı

Rusya’nın, Ukrayna elektrik altyapısına atakları konusunun da toplantıda görüşüldüğüne işaret eden Simson, “AB’nin hemen Ukrayna’daki hasarlı altyapıyı süratle değiştirmek için dayanağı artırması gerekiyor.” açıklamasında bulundu.

Liderler güç tepesi yapmıştı

AB üyesi ülkelerin başkanları, geçen hafta Brüksel’de gerçekleştirdikleri tepede, güç krizini ele almıştı.

Liderler, doğalgaza tavan fiyat uygulanması konusunda mutabakat sağlayamazken, tavan fiyatın mümkün sonuçlarını belirlemek üzere çalışmalar yapılmasına karar vermişti.

AB Komitesinden ortak gaz alımı, gaz depolarının doldurulması ve muteber ortaklarla müzakerelerin hızlandırılması mevzularında çalışmaları tamamlamasını ve süratle somut teklifler hazırlamasını isteyen başkanlar, 2023’ün başına kadar gaz piyasasındaki şartları daha yanlışsız yansıtan yeni bir tamamlayıcı kriterin belirlenmesi, fiyatları derhal sınırlamak için doğalgaz süreçlerinde süreksiz bir dinamik fiyat koridoru kurulması konusunda ve elektrik üretiminde gaz fiyatını sınırlamak için süreksiz bir çerçeve belirlenmesi üzerinde de çalışmalar yapılmasını talep etmişti.

Öte yandan, AB Kurulunun geçen hafta açıkladığı son güç paketinde pek çok üye ülkenin talep ettiği ithal doğalgaza direkt tavan fiyat getirilmesi yer almamıştı.

Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğal gaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyor.

Almanya, Hollanda, Danimarka ve birtakım ülkeler ise bu basamakta doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak bakmıyor. Gaza tavan fiyat getirilmesinin güç arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın bilhassa kış aylarında doğalgaz tedarikine ziyan verebileceğini savunuyor.