KEMAL ONUR ATALAY
(AKSARAY) – Aksaray’da çiftçiler, tarım ve hayvancılıkta yaşadıkları sıkıntılara dikkat çekmek için aksiyon yaptı. Çiftçi Halil Demir, “Borçlarımızı ödeyebilmek için malımızı satsak ziyan ederiz, satmasak banka haciz kaldıracak. Bir ikilemde kaldık; süt fiyatı düşerken yem fiyatlarına artırım geliyor. Yemin yükselişini bir türlü durduramıyoruz, arpa 7 lira, ezme arpa alıyoruz 12 lira. Benim anlamadığım, bu arpa yalnızca kırılıp bize geliyor, ortadaki farkı kim alıyor?” dedi.
Aksaray merkeze bağlı Armutlu köyünde bir ortaya gelen çiftçiler, son yıllarda daima artış gösteren girdi maliyetlerinin artması ve ürettikleri eserlerin enflasyon karşısında daima bedel kaybettiğini söz ederek basın açıklaması yapıp Aksaray- Adana E90 karayolu üzerinde traktörleri ile hareket yaptılar. Çiftçilerin Armutlu köyündeki düzenlemiş olduğu basın açıklamasına eski Tarım ve Köyişleri Bakanı İYİ Parti Ankara Milletvekili Eşref Fakıbaba ve Aksaray İYİ Parti Milletvekili Turan Yaldır da katıldı.
İYİ Parti Belediye Meclis Üyesi çiftçi Hanifi Emre Güler, yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Emeğimizin karşılığını almak istiyoruz. Doğduğumuz topraklarda doyuran topraklara küsmek istemiyoruz, evlatlarımızı büyük kentlerde taban fiyatla mahküm ettirmek istemiyoruz. Bugün tarlamızın başında, ahırlarımızda, işimizin başında olmamız gerekirken yıllardır çiftçilerin sıkıntılarına yetkililer kör, sağır, dilsiz kalıyor ve sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Çiftçilerin haklarını savunmak için seçilen STK liderlerimizi davet etmemize karşın basın açıklamamıza teşrif etmediler. Bu liderleri yalnızca seçim vakitlerinde görebiliyoruz. Bir dahaki seçimlere kadar ne toprağa, tarlaya ayak basıyorlar ne köylere uğruyorlar; 3 metrelik ceviz masalarının gerisinde, derin makam koltuklarında oturup klimalı odalarında başkanlık yapıyorlar. Çiftçinin ocağına ateş düşmüş lakin onların umurunda değil. Bu güç günlerde çiftçilerin yanında olmayan STK liderlerine şunu öneriyoruz: ya koltuğunuzun hakkını verin ya çiftçinin yanında olun ya da bu makamları işgal etmeyin, artık kâfi. Biz Aksaray’da çiftçiler olarak sadaka değil, terimizin karşılığını istiyoruz.”
“Üreticilerin dayanması mümkün değil”
Önceki devir Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanı ve İYİ Parti Ankara Milletvekili Eşref Fakıbaba “Yerli ve ulusal duruşun kesinlikle tarım ve hayvancılıktan başlaması gerektiğini söylüyorum. Para kazanmadan hiçbir üretici, hiçbir esnaf kendi varlığını devam ettiremez. Gün geçmiyor ki mazota, gübreye, ilaçlara afaki artırımlar gelmesin. Bu duruma üreticilerin dayanması mümkün değil. Haklı olan bu isyanınıza takviye olabilmek için Milletvekilimiz Turan Yaldır ile mecliste sesiniz olmaya ve dayanak olmaya devam edeceğiz” dedi.
“AK Parti hükümeti ile ne yazık ki çiftçilerimiz karşı karşıya kalmış durumdadır”
Milletvekili Turan Yaldır da şunları söz etti:
“Biz bugün burada siyasi bir partinin propagandasını yapmıyoruz. Genç bir çiftçi olan Emre Güler kardeşimizin ve çiftçilerimizin daveti üzerine buradayız. Gönül isterdi ki burada tüm siyasi parti milletvekilleri ve hususla alakalı STK’lar bizlerle birlikte olup sizlerin problemlerini basınımız aracılığıyla kulakları sağır olan iradeye duyurmak konusunda bir duruş gösterselerdi. 23 yıllık AK Parti iktidarına en büyük takviye olan çiftçilerimiz şu an en çok acıyı çekmektedir. Maalesef, çiftçilerimizin bu durumuna merhem olmayan makûs bir tarım politikası ile Ak Parti hükümeti ile ne yazık ki çiftçilerimiz karşı karşıya kalmış durumdadır.
“Çiftçilerimiz bitme noktasına gelmiştir”
Memleketin gerçek sahipleri olan, alın teri ile toprakları işleyen lakin hükümetin yanlış tarım siyaseti ile adeta zulüm gören çiftçilerimizin yanında olmak için buradayız. Ağır ekonomik şartlar altında ezilen, emeğinin karşılığını alamayan çiftçilerimizin sesini daha fazla duymazdan gelemezsiniz. Bir yıl kuraklığın sıkıntısını çeken üretici, öbür yıl dolu afeti ile uğraşıyor. Bir yıl Toprak Mahsulleri Ofisi eziyetini çeken çiftçilerimiz, öteki yıl rekolte düşüşünün eziyetini çekiyor ve çiftçilerimizin eziyeti bitmek bilmiyor. Son bir yıl içerisinde mazot, gübre ve ilaç ve tohum üzere tarımın girdilerinin bel kemiği olan girdilerde yüzde 100 artış yaşandı. En son elektriğe gelen yüzde 38 artırım dediler ancak gelen elektrik faturalarında yüzde 60’ın üzerinde bir artırım görünüyor. İktidarın yanlış ekonomik siyasetlerinin faturalarını ağır bir formda ödeyen çiftçilerimiz bitme noktasına gelmiştir. İthalata dayalı tarım siyasetleri, kendi çiftçisini zora sokan hükümet, ülkenin geleceğini ithalatla mı kurtaracak? Çiftçimizin sırtına binen bu yükleri görmezden gelmek, memleketi açlığa sürüklemek demektir.”
“Yemin yükselişini bir türlü durduramıyoruz”
Konuşmaların akabinde yaşadığı meseleleri anlatan genç çiftçilerden Halil Demir şunları söyledi:
“Genç bir çiftçi olarak bu topraklara sahip çıkmak için çiftçiliği tercih ettim, 8 aydır çiftçilik yapıyorum. 5 yıllık kredi kapsamında şu an düveyi 130 bin TL yıllık taksitle aldık, ancak fiyatlar düştüğü için seneye borçlarımızı ödemekte çok zorlanacağız, tahminen ödeyemeyeceğiz. Aldığımız hayvanı kestirsek bile borcumuzu kapatamayacağız, tekrardan borçlu olacağız. İpotek verdiğimiz emlakımız gidecek, aldığımız hayvanları kestirsek ziyan ederiz. Borçlarımızı ödeyebilmek için malımızı satsak ziyan ederiz, satmasak banka haciz kaldıracak. Bir ikilemde kaldık; süt fiyatı düşerken yem fiyatlarına artırım geliyor. Yemin yükselişini bir türlü durduramıyoruz, arpa 7 lira, ezme arpa alıyoruz 12 lira. Benim anlamadığım, bu arpa yalnızca kırılıp bize geliyor, ortadaki farkı kim alıyor? Bu yem fiyatlarının yükselişteki hırsızlığı kim yapıyor? Devletin bu duruma bir el atması gerekmekte, yoksa seneye yılbaşından sonra benim üzere genç çiftçiler kalmayacak. Bu işi de 60 yaşındaki bir adam nasıl yapacak?”
“Köyde çalışan kalmıyor”
Süt üreticisi Mehmet Bilen “Et ve süt fiyatlarında bir istikrar olmaması, üreticiyi çok sıkıntı durumda bırakıyor. Bir gün bakıyorsunuz et fiyatları düşüyor, bir gün bakıyorsunuz süt fiyatları düşüyor. Bizler üretici olarak yatırım yapmaya çalışıyoruz, lakin yarın için bir şeyler düşünürken bakıyorsunuz fiyatlar istikrarsız ve girdi maliyetleri yüksekliğinden ötürü moralimiz bozuluyor. Ne yapalım artık? Kendi çocuklarımız ve biz minimum fiyatla kent dışına mı gidelim, fabrikalarda mı çalışalım? Köyde çalışan kalmıyor, köylüler personel bulamıyor” diye konuştu.
“Çiftçinin boğazı büsbütün sıkılmış durumda”
Çiftçi Hilmi Salman da yaptığı konuşmada “Bu ülkenin toprağı, güneşi, suyu hem kendisini hem de dünyayı besler. Ancak ülkede Rus buğdayı ekiyoruz, fasulyeyi, mercimeği, nohudu ithal ediyoruz. Çiftçinin boğazı büsbütün sıkılmış durumda. Maalesef tarımdan anlamayan, liyakatsiz, hiçbir şeyden anlamayan birisi tarımın başına getiriliyor. 2023’te uçuyoruz, 2024’ün ortalarına geldik, tarımda ve hayvancılıkta ölüyüz. Biz süt üreticileri artık dayanamıyoruz; bu bölümü öldürüyorlar. Yalnızca yüksek katman rahat” tabirlerine yer verdi.
Yapılan konuşmaların akabinde, Aksaray’ın farklı köy ve beldelerinden gelen ve Armutlu’da buluşan çiftçiler, Adana-Aksaray E90 karayolunda traktörleri ile eylem yaptılar.