Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), eylül ayına ve 9 aylık periyoda ait üretim, tüketim ve dış ticaret bilgilerini açıkladı.
Buna nazaran, Türkiye’nin ham çelik üretimi eylülde, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 19 azalarak 2,7 milyon tona geriledi. Ham çelik üretimi, ocak-eylül periyodunda de yüzde 9,3 düşüşle 27,3 milyon ton düzeyinde gerçekleşti.
Nihai mamul çelik tüketimi, eylülde yıllık bazda yüzde 3,2 azalışla 2,1 milyon ton, Ocak-Eylül devrinde yüzde 5,2 gerileyerek 24,1 milyon ton oldu. Eylül’de çelik eserleri ihracatı, ölçü tarafından yıllık bazda yüzde 31,2 azalışla 1,4 milyon ton, bedel tarafından yüzde 42,1 düşüşle 1,1 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
İhracat ölçü olarak düştü
Ocak-Eylül devrinde, geçen yılın tıpkı devrine kıyasla ihracat ölçü olarak yüzde 15 azalışla 12,5 milyon ton, paha olarak yüzde 0,2 artışla 11,7 milyar dolar oldu. Eylül ayında çelik eserleri ithalatı, geçen yılının birebir ayına nazaran ölçü istikametinden yüzde 0,8 artışla 1,1 milyon ton, paha tarafından yüzde 6,5 azalışla 1,1 milyar dolar olarak kaydedildi.
Bu yılın 9 ayında ithalat, geçen yılın birebir periyoduna nazaran, ölçü istikametinden yüzde 5 azalışla 11,3 milyon ton, kıymet istikametinden ise yüzde 17,6 yükselişle 12,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Çelik eserleri tüketimi içindeki ithalat hissesi yüzde 32 olurken yassı eser tüketimi içindeki ithalatın hissesi yüzde 50’ye ulaştı. Toplam ithalat içindeki Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kapsamında yapılan ithalatın hissesi ise yüzde 65,4 olarak belirlendi.
Fabrikalar üretim durduruyor
Geçen yılın Ocak-Eylül periyodunda yüzde 110,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın tıpkı periyodunda yüzde 94,5 düzeyine geriledi.
Açıklamada yapılan değerlendirmede, elektrik gücü ve doğal gaz fiyatlarının son bir yıl içinde yaklaşık 4 misli artış göstermesi ve büyük kullanıcı sanayi dallarına daha yüksek doğal gaz fiyatı uygulanmasının tesirlerine işaret edildi. Çelik kesiminin, toplam maliyetleri içinde yüzde 8 civarında olan elektrik gücü ve doğalgazın hissesinin yüzde 30 düzeyine ulaşmasının, kesimin iç ve dış piyasalardaki rekabet gücünün kıymetli ölçüde gerilemesine sebep olduğu belirtilen değerlendirmede, bu durumun, çelik bölümünde vardiya sayılarının düşmesi ve kimi fabrikaların üretimlerini durdurmalarına neden olduğu kaydedildi. Değerlendirmede şu tabirlere yer verildi:
“Eylül 2021’de 3,3 milyon ton olan aylık üretim, 2022’de 2,7 milyon ton düzeyine kadar düştü. 30 Ağustos’ta gerçekleştirilen güç fiyatlarındaki yüksek oranlı artışların, memleketler arası piyasadaki rekabet gücümüzü düşüren tesiri, ihracat sayılarımıza da yansımış, çelik ihracatımız eylül ayında yüzde 31 gerilemiştir. Kapasite kullanım oranının yüzde 75’ten, yüzde 60’lara gerilemesine yol açan bu gelişmeler, 2022’nin son çeyreğine girilirken üretimde aşağı taraflı hareketlerin devam etmesi ihtimalini güçlendirmiştir. Bu kapsamda, çelik dalında gözlenen olumsuz gidişata son verilmesine yönelik çok istikametli adımların atılması ve sanayi bölümlerine farklı doğal gaz tarifesi uygulamasına son verilmesi ehemmiyet taşımaktadır.”