24 milyondan fazla Cezayirli seçmen Cumartesi günü, ülkenin yeni cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gidiyor.
Seçimde üç aday yarışıyor: 78 yaşındaki ülkenin mevcut Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, Sosyalist Güçler Hareketi’nden (FFS) 41 yaşındaki Yusuf Uşiş ve Barış Toplumu Hareketi’nden (MSP) 57 yaşındaki Abdulaali Hassani Şerif.
Cezayir’de yaklaşık beş yıl evvel başlayan ve 20 yılı aşkın müddettir iktidardaki Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika’nın istifasıyla sonuçlanan halk protestolarının akabinde Abdülmecid Tebbun 2019 yılında cumhurbaşkanı seçilmişti.
Ülke genelinde lokal saatle 08.00’de başlayan oy verme süreci, saat 19.00’a kadar devam edecek.
Resmi sonuçların Pazar günü açıklanması bekleniyor.
Adayların vaatleri neler?
Üç aday da kampanya süreçlerinde toplumsal ve ekonomik hususlara odaklandı.
Cezayir, Afrika’nın en büyük doğalgaz ihracatçısı pozisyonunda. Bu gelirler ülkenin toplam gelirlerinin beşte üçünü oluşturuyor.
Adayların tümü, iktisadın doğal gaza bağımlılığını azaltmak ve Cezayirliler’in satın alma gücünü artırmak için çalışmaya kelam verdi.
Yarışa bağımsız aday olarak katılan Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun, fiyatlarda, emeklilik maaşlarında, işsizlik tazminatlarında artış, iki milyon konut inşası ve yatırımları artırarak 400 bin istihdam yaratma kelamı verdi.
Tebbun, Cezayir’i Güney Afrika’dan sonra “Afrika’nın en güçlü ikinci ekonomisi” haline getirilmesi ve gençlerin durumunun uygunlaştırılması vaatlerinde bulundu.
Buna karşılık rakipleri Cezayirliler’e daha fazla özgürlük tanıma kelamı verdi. Uşiş, “af ve haksız maddelerin gözden geçirilmesi yoluyla vicdan mahkumlarını özgür bırakma” taahhüdünde bulundu.
Hassani Şerif kampanyalarında, “son yıllarda büyük ölçüde kısıtlanan özgürlüklere” odaklandı. Seçilirse parlamentoya geniş yetkiler vererek kapsamlı anayasal ıslahatlar yapacağına kelam verdi.
Cezayirliler seçim öncesinde ümitli görünmüyor
Bu vaatlere rağmen Cezayirliler seçim sonuçlarından fazla ümitli görünmüyorlar.
BBC’nin Cezayir’den izlenimlerini aktaran Muhabiri Sally Nabil’in tahliline nazaran, bugün Cezayir’deki durum, otoriter rejimlere son vermeyi amaçlayan Arap Baharı’nın akabinde Mısır ve Tunus üzere Kuzey Afrika ülkelerinde yaşananlardan çok da farklı değil.
Cezayir’in sokak protestoları, ülkenin bağımsızlığını kazanmasından bu yana tesirli olan ordunun gücünü sınırlamaya yetmedi.
Cumhurbaşkanı Tebbun’un generallerin dayanağını aldığı düşünülüyor ve Cumartesi günü yapılan seçimlerin de favorisi olarak görülüyor.
Seçim komitesi, 2019 protestolarına katılan bir avukat ve muhalefet partisi önderi olan Zubayda Assul dahil 13 adayı diskalifiye etti.
Yasalara nazaran adayların başkanlık için aday olabilmek için kayıtlı seçmenlerden 50 bin yahut parlamento ve lokal meclis üyelerinden 600 imza toplamasını gerektiriyor.
Assul, gerekliliklerin kendisi üzere adayların seçimlere katılmasını zorlaştırmak için tasarlandığına inanıyor.
Cezayirliler çoğunlukla Fransızca konuşurlar, bu yüzden ülkede Fransa ve yer yer Kanada’nın Fransızca konuşulan eyaletleri tanınan durumda.
Bazı Cezayirliler daha güzel bir hayat için yurtdışına yasal yollardan göç ederken, başkaları Akdeniz üzerinden Avrupa kıyılarına ulaşmak üzere riskli seyahatlere çıkıyor.
Cezayirli gençlerin birçok şiddetli ömür şartlarıyla yüzleşiyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü’ne nazaran, Cezayir’deki genç işsizliği, yüksek petrol ve gaz gelirlerine karşın yüzde 30’un üzerinde.
Cumhurbaşkanı Tebbun, ikinci devrini kazanırsa istihdam yaratacağını vadetti fakat kronik işsizlik sıkıntısını çözebileceğine ve ekonomik refah sağlayabileceğine kuşkuyla bakılıyor.